آشنایی با مخزن اسید و معرفی انواع مخزن اسید

مخزن اسید منبعی است که، به منظور نگهداری و جابجایی مواد اسیدی به صورت استاندارد و ایمن مورد استفاده قرار می گیرد،

مخزن اسید یکی از تجهیزات تخصصی در صنایع شیمیایی، آبکاری، معادن، پتروشیمی، تولیدکنندگان مواد شوینده، صنایع فلزی و کارخانجات مختلف است که برای ذخیره‌سازی، انتقال، تهویه و نگهداری ایمن اسیدهای خورنده طراحی و تولید می‌شود.
طراحی صحیح مخزن اسید وابسته به نوع اسید، غلظت، دما، فشار، زمان ماند، شرایط محیطی و استانداردهای ایمنی است و انتخاب اشتباه مخزن می‌تواند منجر به نشت، خوردگی، واکنش خطرناک، توقف تولید و خسارت گسترده شود.

گروه صنعتی دپوت‌تانک تولیدکننده تخصصی انواع مخزن اسید PP، PE، FRP، استیل 316، مخزن دوبل‌وال و مخازن روباز آبکاری مطابق استانداردهای صنعتی ایران و اروپا است.

مخزن اسید چیست و چه شرایطی را باید پوشش دهد؟

یک مخزن مقاوم در برابر خورندگی است که بر اساس استانداردهای زیر طراحی می‌شود:

مقاومت شیمیایی در برابر اسید
تحمل دمای کاری
تحمل فشار هیدرواستاتیک
مقاومت در برابر ضربه و UV
عدم واکنش‌پذیری با ماده‌ی ذخیره‌شده
مقاومت اتصال‌ها، فلنج‌ها، جوش‌ها و بدنه

مخزن اسید نمی‌تواند مشابه مخزن آب یا مخزن پلی‌اتیلن معمولی باشد.
هر اسید نیاز به جنس، ضخامت و ساختار مهندسی متناسب دارد.

اسید چیست؟

اسید یک گونه شیمیایی است که پروتون یا یون هیدروژن اهدا می کند و یا الکترون را جذب می کند. اکثر اسیدها حاوی یک اتم هیدروژن هستند که می توانند آزاد شوند (تفکیک شوند) و یک کاتیون و یک آنیون تولید کنند. هر چه غلظت یون هیدروژن تولید شده توسط اسید بیشتر باشد، اسیدیته آن بیشتر و pH محلول کمتر است.

اسید سولفوریک (H₂SO₄)

غلظت متداول: ۹۸٪
دمای کاری بالا
قدرت خورندگی شدید

مخزن مناسب: PP تقویت‌شده، FRP با لاینر وینیل‌استر، استیل 316 (PE مناسب دمای بالا نیست)

اسید نیتریک (HNO₃)

خورندگی بالا در دماهای بالا
واکنش‌پذیر با بسیاری فلزات

مخزن مناسب: PP، FRP، استیل 316L (استیل 304 ممنوع است)

اسید کلریدریک / هیدروکلریک (HCl)

مهاجم نسبت به فلزات
بخارات خورنده شدید

مخزن مناسب: FRP، PP، PE سنگین (استیل به هیچ وجه توصیه نمی‌شود)

نکته مهم در اسید: هرچه PH کمتر باشد میزان خورندگی اسید بیشتر است.

مخزن ذخیره اسید هیدروکلریک

اسید هیدروکلریک خاصیت خورندگی بسیار بالایی دارد و باید در مخازنی نگهداری شود که استاندارد های لازم برای ایمنی نگهداری اسید را داشته باشند. هیدروکلریک اسید با توجه به ویژگی های منحصر به فرد خود و واکنش های خطرناک در ترکیب با مواد دیگر (حتی آب) باید کاملا به صورت جداگانه نگهداری بشود.

نگهداری اسید هیدروکلریک

محل نگهداری اسید باید به طور مدام خنک، خشک و همواره تهویه مناسب داشته باشد. این ماده را در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید و هنگام حمل و نقل، از پوشش کامل و لباس محافظ بخار استفاده کنید.

استاندارد ایمنی مخزن ذخیره اسید هیدرو کلریک

استاندارد ایمنی نگهداری،تاکید دارد که در هنگام کار با مخزن ذخیره اسید هیدروکلریک حتما باید به هر طریقی مانع از تماس آن با پوست و بدن بشویم.

نکته مهم:

همچنین باید به‌طور دقیق از نشت گاز اسید هیدروکلریدریک و تماس آن با بدن جلوگیری کرد.
این ماده با ویژگی های فوق در دسته مواد آتشگیر قرار نمی گیرد اما با این حال حتما ایمنی استفاده از این ماده رعایت کنید.

مخزن ذخیره اسید سولفوریک

مخزن ذخیره اسید سولفوریک باید ایمن، مقاوم به خوردگی و منطبق با غلظت و دمای سیال طراحی بشود.
برای غلظت‌های رایج (۹۳–۹۸٪)، گزینه FRP با رزین وینیل استر ضداسید، پلی‌اتیلن سنگین و در موارد ویژه استنلس استیل 316L با پوشش داخلی مناسب پیشنهاد می‌شود.
در زمان رقیق‌سازی، استفاده از نازل اختلاط و اینجکشن ایمن الزامی است.
بدنه با ضخامت محاسبه شده، تقویت حلقوی، و پایه مناسب، پایداری سازه ای را تضمین می کند.

نصب مخزن اسید سولفوریک

اتصالات و نازل ها بهتر است از متریال های مقاوم (PP/PE، PTFE-Lined) انتخاب کنید.
در فضای باز، پوشش ضد UV و حتما از سایبان استفاده کنید.
برای رقیق سازی، نازل اختلاط و اینجکشن ایمن در نظر بگیرید.
پیش از سفارش، مشخصاتی مانند غلظت، دما، ظرفیت مفید، محل نصب، الزامات حمل را ببرسی کنید.

مخزن ذخیره اسید نیتریک

اسید نیتریک یکی از پر کاربرد ترین و در عین حال به دلیل خواصیت انفجاری پر خطر ترین انواع اسید می باشد که در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد.

اسید نیتریک چیست؟

یک اسید معدنی است و در کارگاه های صنعتی گوناگون به اسم های تیزاب، جوهر شوره شناخته می ‌شود و این اسید یک اسید تک ظرفیتی است و از نظر ظاهری هیچ رنگی ندارد اما در شمار اسیدهای خورنده قرار داده می‌ شود.

کاربرد اسید نیتریک

در تولید مواد منفجره، کود های شیمیایی و موارد دیگر استفاده میشود. اسید نیتریک خاصیت خورندگی دارد. اما خورندگی این ماده به نسبت به دیگر اسید ها مانند اسید هیدروکلریدریک کمتر می باشد، ولی با این وجود در ظروفی نگهداری کنید که مناسب این کار باشد.

قیمت مخزن ذخیره اسید

برای نگهداری از هر نوع اسید باید به نوع اسید و به ویژه شرایط محیط نگهداری ، ترکیبات ، دما و غیره توجه بشود تا مخزن مناسب را برای ذخیره اسید انتخاب کنید، از روی دیگر به دلیل خطرات کار با اسید کم اهمیت ترین نکته در انتخاب، قیمت مخزن اسید می باشد.

برسی قیمت مخزن اسید

بررسی و قیمت‌گذاری مخزن اسید یک امر پیچیده است و با توجه به شرایط مختلف می‌تواند متفاوت باشد؛ بنابراین مشاوره با کارشناسان مجرب مواد شیمیایی ضروری است.
همچنین مطالعه صفحه مخزن کاروگیت می‌تواند در انتخاب دقیق‌تر کمک کند.

قیمت مخزن اسید با توجه به جنس بدنه

قیمت مخزن اسید با توجه به تنوع انواع مخازن و سایز های مختلف آن متغییر است بیشترین تاثیر در انتخاب نوع مخزن اسید را شرایط نگهداری جنس بدنه مخزن اسید تعیین می کند.

قیمت مخزن اسید با توجه به نوع اسید

عواملی که می تواند بر روی انتخاب نوع مخزن اسید تاثیرگذار باشد علاوه بر دانسیته اسید ، نوع اسید ، دمای اسید، ترکیب یا عدم ترکیب اسید با آب و غیره، شرایط دفنی یا غیر دفنی بودن مخزن، نوع اتصلات مخزن و جنس بدنه درون مخزن تاثیر گذار می باشد.

نکته مهم: سهل انگاری در رعایت نکات ایمنی می تواند خطرات جبران ناپذیری را برجای بگذارد .

مخزن اسید پلی پروپیلن (PP)

مخزن پلی پروپیلن مقاومت بسیار خوبی در برابر انواع اسید، الکل و مواد خورنده دیگر دارد، اما در مقابل به دلیل ساختار مولکولی، مقاومت کمی به هیدروکربن از خود نشان می دهند، از معایب مخزن پلی پروپیلن می توان به اشتعال پذیری بالا، مقاومت کم در برابر ذربه و شکنندگی بالا و غیره اشاره نمود.

مناسب برای: سولفوریک، نیتریک، کلریدریک، فسفریک، کرومیک

ویژگی مخزن پلی پروپیلن:

مقاومت شیمیایی بسیار بالا
قابل ساخت در ضخامت ۸ تا ۲۵ میلی‌متر
جوش‌پذیری فوق‌العاده
مناسب برای دمای ۷۰–۱۲۰ درجه
قابلیت ساخت ایستاده، خوابیده، مکعبی و وان آبکاری

کاربردهای مخزن پلی پروپیلن:

صنایع آبکاری و الکتروپلیتینگ
صنایع شیمیایی و شوینده
ذخیره‌سازی اسیدهای غلیظ

مخزن اسید کاروگیت

مخزن کاروگیت از مواد پلی اتیلن‌ ساخته می شود این مواد از خانواده گرما نرمها می ‌باشند ، مواد اولیه این ماده از طریق پلیمریزاسیون گاز اتیلن به ‌دست می‌ آیند. از طریق تغییرات شیمیایی این مواد می ‌توان چگالی، وزن مولکولی و غیره را در آن‌ ها تغییر داد به معنی دیگر یعنی خواص مختلفی در آنها ایجاد کرد.

مخزن کاروگیت با روش اسپیرال تولید می شود که برای برسی بهتر صفحه مخزن کاروگیت را مطالعه فرمایید.

مناسب برای: اسیدهای با دمای محیط و غلظت پایین

مزایا مخزن کاروگیت:

اقتصادی‌تر
مقاوم در برابر UV
سبک و قابل جابجایی

محدودیت های مخزن کاروگیت:

مناسب دمای بالا نیست
برای اسید سولفوریک گرم توصیه نمی‌شود

مخزن اسید فایبرگلاس

در ساخت مخزن اسید فایبرگلاس، از رزین ونیل استر با خاصیت زد خورندگی استفاده می شود ترکیب رزین ونیل استر با الیاف فایبرگلاس مناسب برای نگهداری اسید ( C-Glass) در ساخت دیواره مخازن بکار می‌رود.

مناسب برای: سولفوریک، HCl، HNO₃، اسیدهای خورنده صنعتی

ویژگی‌های مخزن اسید فایبرگلاس:

لاینر داخلی وینیل‌استر یا اپوکسی
مقاومت دمایی و شیمیایی بسیار بالا
مناسب برای سیلوها و حجم‌های بزرگ (۵۰۰ لیتر تا ۵۰،۰۰۰ لیتر)
عمر مفید بسیار طولانی

برای برسی بهتر صفحه مخزن کامپوزیت را مطالعه فرمایید

مخزن ذخیره اسید استیل کربن

کربن استیل نوعی ماده فولاد است، متقابلا با تغییر میزان درصد کربن در فولاد میتوان در ساختار فولاد تغییراتی ایجاد نمود. با این حال مخان کربن استیل مقاوت خوبی در برابر مواد اسیدی با غلظت و دمای بالا ندارند .

برای برسی بهتر صفحه مخزن گالوانیزه را مطالعه فرمایید.

مخزن اسید استنلس استیل

در متالوژی (علم شناخت مواد)، فولاد ضد زنگ، استنلس استیل می نامند، مخزن استنلس استیل می تواند با توجه به شرایط مختلف از استیل 201 ، 304 ، 316 ، 320 و غیره ساخته شود، که با توجه به استاندارد های لازم برای نگهداری هر اسید میتواند متغیر باشد .

مخزن اسید استنلس استیل 316 / 316L مناسب برای:

اسید نیتریک
محیط‌های با دمای بالا
صنایع حساس غذایی و دارویی

عدم مناسب بودن استیل:

برای اسید کلریدریک
محیط‌های کلر‌دار
سولفوریک غلیظ و گرم

برای برسی بهتر صفحه مخزن استیل را مطالعه فرمایید.

جدول مقایسه مخازن اسید

نوع مخزن	مقاومت شیمیایی	مقاومت دمایی	هزینه	کاربرد
PP	بسیار بالا	120°C	متوسط	آبکاری، سولفوریک، نیتریک
PE	متوسط	60°C	پایین	اسیدهای سبک، شوینده‌ها
FRP	بسیار بالا	150°C	بالا	حجم بالا، سولفوریک و HCl
استیل 316	متوسط تا بالا	بسیار بالا	بسیار بالا	نیتریک و صنایع حساس